Λαχανικά με κρέμα.

Όταν έχεις πολλά λαχανικά από τον κήπο σου και ψάχνεις τρόπους να τα κάνεις δελεαστικά και σεφ γίνεσαι  και μαγειρεύεις… με άρωμα καλοκαιριού!
Τα έβαλα στο φούρνο με κρέμα (κάτι σαν μουσακά).
Τελικά ,εξαφανίστηκε και η εμφάνισή του προκαλούσε!

Τι χρειάστηκα:

5-6    μεγάλες πατάτες
6-7 κολοκυθάκια τρυφερά ( ίσως και 10)
6 πιπεριές μακριές
6 ντομάτες μεγάλες ώριμες
2 μεγάλα κρεμμύδια ξερά
4 σκελίδες σκόρδο
1 κλωνάρι  βασιλικό
2 -3 φύλλα μέντας
Αλάτι,πιπέρι

Για τη μπεσαμέλ:

1250 γραμμάρια γάλα
1 και λίγο κουταλάκι του γλυκού αλάτι
10 κουταλιές σούπας αλεύρι για όλες τις χρήσεις.
1/2 κουταλάκι γλυκού κύμινο
1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο
2 κρόκους αυγών.

Εκτέλεση:

Πλένουμε καλά τα λαχανικά.
Ψιλοκόβουμε  το κρεμμύδι και το σκόρδο χωριστά και σ’ άλλο μπωλ τις ντομάτες,τις πιπεριές,τον βασιλικό  και τη μέντα.
Τα υπόλοιπα τα κόβουμε σε φέτες μακρόστενες.
Βάζουμε λίγο ελαιόλαδο και τα τηγανίζουμε να ροδίσουν ( κολοκυθάκια και πατάτες).
Τα βάζουμε σε μια λεκάνη χωριστά.
Σε λιγο ελαιόλαδο σοτάρουμε το σκόρδο και το κρεμμύδι ώσπου να μαραθεί.
Έπειτα προσθέτουμε τις ντομάτες, αλάτι και πιπέρι κι αφήνουμε ώσπου να σωθεί το νερό που θα βγάλουν ( στο τέλος τις σόταρα ελαφρά με λίγο ελαιόλαδο)!
Ρίχνουμε αλάτι στις πατάτες και στα κολοκυθάκια κι ανακατεύουμε απαλά να πάει παντού.
Ετοιμάζουμε τη μπεσαμέλ βάζοντας σ’ ένα μπωλ το μισό γάλα και το αλεύρι ,το οποίο χτυπάμε για λίγο στο μίξερ .Το ρίχνουμε στην κατσαρόλα που παράλληλα βάλαμε το υπόλοιπο γάλα να ζεσταθεί μαζί με  μια κουταλιά)   λαδι .Ανακατεύουμε γρήγορα ώσπου να πήξει.
Όταν κατεβάσουμε απ’ τη φωτιά ρίχνουμε το κύμινο,τα χτυπημένα κροκάδια κι ανακατεύουμε καλά.
Σ’ ένα λαδωμένο ταψί στρώνουμε τις πατάτες,στο κέντρο τις ντομάτες,τα κολοκυθάκια και τέλος τη μπεσαμέλ.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο  για μισή ώρα στους 250 βαθμούς ( ώσπου να πάρει χρώμα )  κι άλλη μισή στους 150.
Έχει φασαρία,αλλά αν δυσκολεύεστε να πείσετε τους υπόλοιπους να φάνε λαχανικά,είναι μια καλή πρόταση!
Φωτο δεν έβγαλα δεν περίμενα ότι θα αρέσει!
Την επόμενη φορά!

Ψάρι φέτα στο φούρνο

Ένα φαγητό ιδανικό για τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού γιατί δεν απαιτεί χρόνο για προετοιμασία του.
Τα κατεψυγμένα είναι το ίδιο νόστιμα και το κυριότερο…δεν θέλουν καθάρισμα.
Μπορείτε να βάλετε ό,τι ψάρι σας αρέσει.Ένα φαγητό απλό,ελαφρύ και παντός…καιρού.
Υλικά

2 φάκελοι φέτα ( βακαλάος)
4 μεγάλα κρεμμύδια
4 μεγάλες ώριμες ντομάτες σε ροδέλες.
1-2 σκελίδες σκόρδο
Αλάτι ,πιπέρι
4 – 5 μέτριες πατάτες
1 ποτήρι ελαιόλαδο
Ή μισό λάδι και 2 κουτ.σούπας φυτίνη
1 κουτ.σούπας συμπυκνωμένο χυμό ντομάτας

Εκτέλεση.

Ξεπαγώνουμε τα ψάρια και αλατίζουμε ελαφρά (κάθε φέτα περίπου μισό κουτ.γλυκού αλάτι).
Πλένουμε και κόβουμε τις πατάτες σε ροδέλες ,όπως και τα κρεμμύδια.
Αλατίζουμε και στρώνουμε σ ένα μέτριο ταψί τις πατάτες,ρίχνουμε το σκόρδο ,από πάνω τα ψάρια,καλύπτοντας με ντομάτες και κρεμμύδια.
Σε μισό ποτήρι νερό διαλύουμε την πάστα,προσθέτουμε στο φαγητό,ελαιόλαδο και έτοιμο για το φούρνο.
Ψήνουμε για 1 ώρα περίπου στους 200 βαθμούς,να ροδίσουν οι ντομάτες.
Αν δεν έχει νερό προσθέτουμε κατά τη διάρκεια του ψησίματος ή αφήνουμε να σωθεί αν έχει πολύ.

Φρυγαδέλια

Τα φρυγαδέλια είναι ένα ξηρομερίτικο έδεσμα.
Στο φούρνο ή στη σούβλα είναι νόστιμος μεζές.

Συνήθως γίνεται από
ή πρόβεια ή γίδινη συκωταριά,αλλά από μικρά σφάγια είναι νοστιμότατα!

Υλικά

Από μια συκωταριά (πρόβεια)

Συκώτι
Σπλήνα
Καρδιά
Και μια μπόλια ( πάνα)
Αλάτι,πιπέρι,ρίγανη

Εκτέλεση

Πλένουμε τα εντόσθια και τα κόβουμε σε μακρόστενα κομμάτια περίπου 5 εκ. Χ 3 εκ.
Σ’ ένα μπωλ ανακατεύουμε το αλάτι,πιπέρι και ρίγανη και αλατίζουμε τα κομμάτια.
Κόβουμε την πάνα σε τετράγωνα περίπου 10 εκατοστών.
Παίρνουμε ένα κομμάτι πάνας και βάζουμε ένα συκώτι,μια σπλήνα και καρδιά,το τυλίγουμε σε σφιχτό ρολό ,γυρνώντας τις πλαϊνές άκρες προς τα μέσα.
Τοποθετούμε σε ταψί,ρίχνουμε λίγο αλάτι και ψήνουμε στους 220 βαθμούς.
Όταν ροδίσουν απο τη μια πλευρά γυρνάμε από την άλλη.
Για ψήσιμο στη σούβλα τα βάζουμε στο ψυγείο για ένα βράδυ
(έτσι δεν ανοίγουν).
Την επόμενη σουβλίζουμε στο κέντρο της μεγαλύτερης πλευράς.
Πιέζουμε το ένα να κολλήσει στο άλλο.
Ψήνουμε γυρνώντας τακτικά.

Κοτόπουλο γιουβέτσι

Μια εναλλακτική και νόστιμη εκδοχή για κοτόπουλο.
Υλικά

1 κοτόπουλο

1 μέτριο κρεμμύδι ψιλοκομμένο

2 σκελίδες μικρές σκόρδο ψιλοκομμένες η 1 μεγάλη

1 ώριμη μέτρια ντομάτα τριμμένη στο μπλέντερ

1 φλυτζάνι τσαγιού ποτήρι λάδι ( ελαφρύ )

Αλάτι 1 κοφτή κουτ.σούπας

λίγο πιπέρι

1/2 κουτ.σούπας πάστα

1 πακέτο κριθαράκι χοντρό (500 γρ.)
Εκτέλεση

Πλένουμε καλά το κοτόπουλο και το κόβουμε σε μερίδες.

Το αφήνουμε λίγο να σουρώσει και τα σωτάρουμε,με λίγο λάδι γυρνώντας το κι από τις δύο πλευρές.

Ρίχνουμε τα μεζέδια σε μεγάλη κατσαρόλα και στο ίδιο λάδι σωτάρουμε το σκόρδο -κρεμμύδι κι αφού χρυσίσει προσθέτουμε την πάστα και τέλος την ντομάτα.

Αδειάζουμε στην κατσαρόλα και καλύπτουμε το φαγητό με νερό.

Βράζουμε για μισή ώρα και ρίχνουμε το φαγητό σε μεγάλο ταψί,(συμπληρώνοντας με νερό αν δεν έχει).

Τοποθετούμε το ταψί στη μεσσαία σχάρα και όταν πάρει βράση σκορπίζουμε παντού το κριθαράκι,προσθέτοντας αλάτι και πιπέρι.Ανακατεύουμε τακτικά.

Πιο νόστιμο γίνεται όταν το αλατίζουμε σε μεζέδια αλλά έτσι φθείρεται η αντικολλητική επιφάνεια του τηγανιού.

Αφήνουμε να ροδίσουν οι μερίδες,γυρνώντας τες και να βράσει το κριθαράκι,αλλά να κρατάει λίγο πρίν το βγάλουμε,δηλ. δεν αφήνουμε να βράσει πολύ.

Επίσης φροντίζουμε να έχει νερό για να μην πήξει ,να μη γίνει ένα σώμα το κριθαράκι.

Πως γίνεται το ζυμωτό ψωμί!

Σίγουρα όλοι έχετε διαβάσει τον μύθο με τον βασιλιά,στον οποίο ,δεν του φαινόταν τίποτα νόστιμο.
Όταν όμως κόπιασε για να ζυμώσει και να ψήσει το ψωμί,του φάνηκε,το πιο νόστιμο ψωμί του κόσμου.

Έτσι και στο Ξηρόμερο.
Το πιό νόστιμο ψωμί,είναι το ζυμωτό.

Αυτό, που οι νοικοκυρές,παλιά ξύπναγαν μεσάνυχτα για να είναι έτοιμο ως το πρωί,που τις περίμεναν,ένα σωρό άλλες δουλειές.
Τα σπίτια έμπαζαν από παντού και δεν είχαν μαγιά,έτσι το ψωμί,αργούσε να «γίνει».
Γι αυτό το ψωμί,έκαναν μέρες ταξίδι,για να το γευτούν,οι λεγόμενοι» ζυμωτάδες»,που συνήθως ήταν οι Αθηναίοι γαμπροί.
Ψηνόταν σε χειροποίητους φούρνους,με λιανά  ξύλα από πουρνάρι,κουμαριά,γενικά ξύλα που αφήνουν κάρβουνα.
Ψηνόταν όπως και σήμερα σε λαδωμένα ταψιά ,τα νταβάδια,ενώ πολλές τα έριχναν κατευθείαν στον καθαρισμένο πυρωμένο πάτο του φούρνου.
Τα ψωμιά αυτά ονομάζονταν καρβέλια και πρίν το φούρνισμα,τα τοποθετούσαν σε  μεγάλη επιφάνεια με τετράγωνα χωρίσματα,την πινακωτή.
Πολλές νοικοκυρές ακόμα ζυμώνουν.
Ξυλόφουρνοι,όμως πολύ λίγοι καπνίζουν, (παλιότερα κάθε σπίτι είχε τον δικό του φούρνο).
Σήμερα όσες ζυμώνουν το ψήνουν στην ξυλόσομπα ή την κουζίνα.
Δεν είναι δύσκολο το ζύμωμα,συνήθεια είναι κι όταν το κάνεις με μεράκι,το αποτέλεσμα σε δικαιώνει.
Μόνο που το ζυμωτό παχαίνει περισσότερο από το αγοραστό.
Κι αν είναι φρέσκο ,δηλ.της ημέρας εξαφανίζεται …αμέσως.

Υλικά

για 2 καρβέλια μικρά.

Ένα μπαλάκι προζύμι,όσο ένα καρύδι
5 κούπες ζεστό νερό
1 1/4    κουτ.γλυκού μαγιά νωπή τριμμένη.
1 κουτ.γλυκού ζάχαρη.
6 κουτ.γλυκού αλάτι ημίχονδρο.(1 κούπα νερό-1 κουταλιά  κοφτή σούπας αλάτι)
Αλεύρι για όλες τις χρήσεις (περίπου 2-3 κιλά).

Προζύμι μπορούμε να πάρουμε από το φούρνο για πιο εύκολα.
Πριν το χρησιμοποιήσουμε το αφήνουμε ,εκτός ψυγείου για 1 ώρα,όπως και την μαγιά.
Διατηρούμε τη μαγιά στην συντήρηση,όπως και το προζύμι,κλεισμένα σε μπολάκι που κλείνει καλά το καπάκι του.
Αν βάλουμε τη μαγιά στην κατάψυξη,την κλείνουμε αεροστεγώς.

Προζύμι
Συνήθως το «αναπιάνουν» από το βράδυ.Εγώ το κάνω 2-6 ώρες πριν το ζύμωμα.

Εκτέλεση

Διαλύουμε την μαγιά,σε μισή κούπα ζεστό
(36 βαθμούς) νερό μαζί με την ζάχαρη.
Προσοχή το νερό,δεν πρέπει να είναι καυτό,ούτε χλιαρό.
Διαλύουμε το προζύμι μέσα στη μαγιά.
Αν η μαγιά δεν «ανέβει»,πετάξτε την.
Ρίχνουμε 4 κουτ,σούπας περίπου,αλεύρι για όλες τις χρήσεις, στην μαγιά,ώστε να γίνει ένας πηχτός χυλός.

Κλείνουμε με μεβράνη ή καπάκι ( αν έχει) κι αφήνουμε  να φουσκώσει.
Βάζουμε σε μπωλ του ενός κιλού,για να έχει χώρο να ανέβει.
Κοσκινίζουμε το αλεύρι,σε μεγάλη λεκάνη.

Ζύμωμα

( οι παλιές,βάζουν πρώτα το αλεύρι ,κάνουν λακκούβα και προσθέτουν τα υλικά, εγώ το κάνω αλλιώς).
Βάζουμε το νερό να ζεσταθεί.
Αδειάζουμε  το νερό σε μεγάλη λεκάνη και διαλύουμε το αλάτι.
Προσθέτουμε λίγο αλεύρι και ανακατεύουμε.
Προσθέτουμε  το προζύμι,ανακατεύοντας και σταδιακά ρίχνουμε το αλεύρι

Στην αρχή προσθέτοντας αλεύρι ανακατεύουμε  με τις παλάμες.
Προσθέτοντας λίγο – λίγο αλεύρι ,ζυμώνουμε με γροθιές περίπου 5-10 λεπτά και διπλώνοντας τη ζύμη,(κινήσεις όπως πλένουμε ένα ρούχο).
Δε χρειάζεται παραπάνω.Προσοχή μην κρυώσει το ζυμάρι.
Μια μεγάλη λεκάνη,θα κάνει το ζύμωμα παιχνίδι,γιατί εκεί θα μπορείτε να γυρνάτε την ζύμη.
Σκεπάζουμε την λεκάνη με βαμβακερή μεγάλη πετσέτα, ναϋλον και μια ελαφριά κουβερτούλα.Καλύτερα βάλτε τη ζύμη σε μικρότερη λεκάνη,για να σκεπαστεί καλύτερα και να μπορείτε να υπολογίσετε πόσο φουσκώνει.
Αφήστε μία ώρα ( το χειμώνα 2) να διπλασιαστεί σε όγκο.
Σε αλευρωμένη επιφάνεια ή σε λεκάνη αδειάζετε την ζύμη.
Η με αλευρωμένα χέρια χωρίζετε τη ζύμη .

Κρατάμε ένα μπαλάκι ζύμης,για προζύμι.Την άλλη μέρα,το βάζουμε στο ψυγείο.

Λαδώνουμε 2 μικρά ταψάκια,(με πάτο,όσο ένα μεγάλο πιάτο
Χωρίζουμε με ελαφρώς αλευρωμένα χέρια, τη ζύμη στα δύο και κυλάμε το κάθε κομμάτι ξεχωριστά στην αλευρωμένη επιφάνεια.
Θα σχηματιστεί μια μπάλα (μεγέθους ενός  μεγάλου πορτοκαλιού),τσιμπώντας ελαφρά τη ζύμη να στρογγυλοποιηθεί .Πιέζουμε να φύγει ο αέρας.Επαναλαμβάνουμε .

Τοποθετούμε την αλευρωμένη μπάλα στο λαδωμένο ταψί.Αν το ζεστάνετε λίγο,είναι καλύτερα για το ψωμί,το βοηθάει ν ανέβει.Βρέχουμε λίγο την επιφάνεια( πριν το φούρνισμα με πινέλο).
Σκεπάζουμε με πετσέτα κι αφήνουμε 1- 1 1/2 ώρα να φουσκώσει,όχι να παραγίνει,γιατί μετά θα τρίβεται.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο  (5-10 λεπτά) φούρνο ,στους 250 σε κεραμική για 20 -30 λεπτά ώσπου να πάρει το χρώμα που θέλουμε κι έπειτα στους180- 190 για 25 -35λ.

Τοποθετούμε τα ταψάκια ,διαγώνια του φούρνου,για να κλείσει,εντελώς η πόρτα (ή 1 ταψί Νο 32).
Δεν ανοίγουμε συνέχεια την πόρτα.
Για να βεβαιωθούμε οτι ψήθηκε,βγάζοντάς το απο το ταψί,το γυρνάμε ανάποδα και το χτυπάμε,όταν ακούγεται σαν να είναι κενό μέσα,είναι ψημένο.
Τυλίγουμε με βαμβακερή πετσέτα,αφού περάσουμε το πάνω μέρος με βρεγμένο πινέλο,2-3 φορές.
Αφήνουμε το ψωμί σε ξύλινη επιφάνεια,
(οχι κατευθείαν στον πάγκο ή το τραπέζι) στρωμένη με πετσέτα.

Στην πάνω πλευρά του ψωμιού,σκεπάστε(πάνω απο την πετσέτα)
με νάϋλον κι από πάνω ένα διπλωμένο τραπεζομάντηλο,να σκεπαστεί καλά ως κάτω ,καλά τυλιγμένο.
Μην το κόψετε,πριν περάσει 1 ώρα,το ψωμί χαλάει( εμφάνιση).

Οι πετσέτες του ψωμιού,πλένονται χωρίς μαλακτικό κι αρώματα γιατί όταν τυλίγεται ζεστό παίρνει μυρωδιά.
Την επομένη ημέρα – αν φτιάξετε πολύ- το ξεσκεπάζετε να στεγνώσει και το δένετε σε νάϋλον σακούλα.
Στην κατάψυξη,ερμητικά κλειστό διατηρείται για μήνες.Για να ξεπαγώσουμε βγάζουμε από την προηγούμενη μέρα.

Γιουβέτσι πρόβειο

Το πρόβειο κρέας,συνηθίζεται στο Ξηρόμερο.
Ψητή προβατίνα στη σούβλα,κοντοσούβλι ή στην κατσαρόλα.
Το πρόβειο κρέας,συνήθως,είναι σκληρό,οπότε,αν είναι να μαγειρευτεί,χρειάζεται βράσιμο για να μαλακώσει.
Το πρόβειο το προτιμώ για γιουβέτσι.

Υλικά για 5-6 μερίδες.

1 1/2  κιλό κρέας πρόβειο
1 μεγάλο  κρεμμύδι
1 ώριμη  μέτρια  τριμμένη ντομάτα
1 σκελίδα σκόρδο
1 κουταλιά της σούπας αλάτι
1/2 κουταλάκι του γλυκού πιπέρι
1 κουταλάκι του γλυκού
ντοματοπελτέ.
Λίγη ζάχαρη στην μύτη από το
ένα μαχαιράκι φρούτου.
Μισό κουταλάκι του γλυκού κύμινο( προαιρετικό).

Εκτέλεση

Πλένουμε και κόβουμε το κρέας σε μερίδες.
Το βάζουμε στην χύτρα και το αφήνουμε να πάρει βράση.
Βγάζουμε τους αφρούς μ’ ένα κουτάλι.
Σουρώνουμε το ζωμό ,με μεγάλο σουρωτήρι και το πλένουμε ξανά,όπως και την χύτρα.
Έτσι,απομακρύνεται όλος ο αφρός και μικρά κοκκαλάκια.
Για πιο έντονη γεύση σωτάρουμε ελαφρά το κρέας,με 2 κουταλιές σούπας λάδι,( εγώ δεν το σωτάρω).
Βάζουμε ξανά στην χύτρα το ζωμό και το κρέας,προσθέτοντας νερό 5 δάχτυλα  πιο πάνω από τα μεζέδια.
Κλείνουμε την χύτρα και βράζουμε για 1 ώρα μαζί με το αλάτι και πιπέρι.
Σε αντικολλητικό τηγάνι ,σωτάρουμε με 2 κουταλιές της σούπας λάδι,το κρεμμύδι,με το σκόρδο,αφήνουμε να χρυσίσει λίγο,προσθέτουμε τον πελτέ, την τριμμένη ντομάτα  και αφήνουμε να βράσει για 5 λεπτά.
Μην βάλετε περισσότερο λάδι,γιατί το πρόβειο  έχει λίπος.
Βάζουμε το βρασμένο κρέας στο μεγάλο ταψί της κουζίνας,μαζί με την σάλτσα και προσθέτουμε αν δεν έχει νερό έως τα
3/4 του ταψιού,(με το κρέας μέσα).
Το βάζουμε στο φούρνο και αφήνουμε να πάρει βράση.
Τότε προσθέτουμε ένα πακέτο κριθαράκι χοντρό ή μέτριο, διασκορπίζοντάς το σε όλο στο ταψί. Μετά απο 20 λεπτά γυρνάμε το κρέας.
Ανακατεύουμε το κριθαράκι και συμπληρώνουμε νερό,αν δεν έχει .
Πρέπει στο τέλος να έχει νερό  λίγο πιο πάνω από το κριθαράκι.
Αφήστε το κριθαράκι να κρατάει λίγο,θα φουσκώσει και μετά.
Αν δεν σερβίρετε άμεσα,αφήστε περισσότερο νερό στο ταψί και να «κρατάει » το κριθαράκι.
Καλύτερα είναι να βάλετε το κριθαράκι μία ώρα πρίν το σερβίρισμα,δεν αργεί.
Αν το αφήσετε να βράσει κανονικά,χωρίς να κρατάει λίγο μετά θα κολλήσει,θα γίνει ένα σώμα.
Ψήνουμε για 40 περίπου λεπτά πάνω κάτω αντίσταση στην προτελευταία σχάρα,στους 230 βαθμούς.
Έτσι δεν σκληραίνει το κρέας.
Βγάζοντάς το απ’ το φούρνο,το λίπος,βγαίνει από πάνω.Αφαιρέστε το μισό μ’ ένα κουτάλι.

Κοκορέτσι

Το κοκορέτσι είναι εκλεκτός μεζές στο Ξηρόμερο.
Συνήθως το ψήνουν το Πάσχα ή στα πανηγύρια και τρώγεται πρίν τον οβελία.
Αν και οι καλοφαγάδες,δεν περιμένουν τις μέρες που έχουν την τιμητική τους.

Το κοκορέτσι γίνεται από την συκωταριά του σφάγιου και τα έντερα.
Το καλό καθάρισμα των εντέρων,είναι λίγο κουραστικό,αλλά επιβάλλεται.
Τα αμνοερίφια δίνουν το καλύτερο κοκορέτσι.
Αλλά γίνεται κι από μεγάλο σφάγιο.
Υλικά
Μια συκωταριά (συκώτι,καρδιά,σπλήνα,πνευμόνι).
Τα έντερα
Την πάνα (ή μπόλια)απο το σφάγιο
Αλάτι,πιπέρι,ρίγανη.

Διαδικασία

Πλένουμε πολύ καλά τα έντερα απ’ έξω.Με την βοήθεια ξύλινης βέργας,γυρνάμε το εσωτερικό τους προς τα εξω,προσέχοντας μη σπάσουν.Ξεπλένουμε καλά.
Μαζεύουμε τα έντερα,όπως μαζεύουμε ένα σχοινί.

Κόβουμε την συκωταριά
( συκώτι,καρδιά,πνευμόνι,σπλήνα),σε κομμάτια, 3x 3 εκ. περίπου.
Το πνευμόνι πρέπει να είναι καθαρό,να μην έχει σημάδια ,σαν μικρά χαλίκια .
Κόβουμε την πάνα σε μέγεθος,ώστε να τυλίγουν τα συκώτια,περίπου 5 εκ.
Σ’ ένα μπωλ ανακατεύουμε καλά,το αλάτι,το πιπέρι και τη ρίγανη.
Αλατίζουμε τα κομμένα εντόσθια.
Τυλίγουμε ένα κομμάτι  συκωταριάς,μέσα σε ένα  κομμάτι πάνας,γυρνώντας τις άκρες προς τα μέσα και το σουβλίζουμε στο κέντρο.
Σουβλίζουμε όλα τα ρολά στοιβάζοντάς τα ελαφρά.Ανάμεσα στα ρολά,μερικοί βάζουν και κομμάτια πάνας,σουβλίζοντάς  τα.
Όταν τελειώσουμε,με τα ρολά,καρφώνουμε ή δένουμε την άκρη του εντέρου στη σούβλα.
Κρατάμε με το ένα χέρι τεντωμένο το έντερο και με το άλλο,την λαβή της σούβλας.
Στηρίζουμε την άκρη της,στο έδαφος.
Τυλίγουμε σφιχτά,περιστρέφοντας,την σούβλα,ώσπου να φτάσουμε στο τέλος των ρολών.
Μερικοί το τυλίγουν,βάζοντας τη σούβλα να στηρίζεται στις 2 άκρες της,σε καρέκλες,περιστρέφοντάς την.
Κρατάμε πάντα τεντωμένο το έντερο καθώς τυλίγουμε,προσέχοντας να μην κοπεί.
Αν κοπεί, το στερεώνουμε στη σούβλα και συνεχίζουμε.
Κάθε φορά που φτάνουμε στην άκρη,στερεώνουμε το έντερο . Συνεχίζουμε το τύλιγμα,ως το άλλο άκρο των ρολών.
Συνεχίζουμε ώσπου να τελειώσουν.
Αλατίζουμε λίγο,τα έντερα.
Ψήνουμε σε κάρβουνα στη βάση της σούβλας,γυρνώντας το τακτικά.

Σουφλιμάς ή κοντοσούβλι

Συνήθως
ο  σουφλιμάς,γινεται με κρέας ντόπιο,χοιρινό ή πρόβειο(προτιμώ το χοιρινό).
Παλιά,το έφτιαχναν την ημέρα των Χριστουγέννων,ενώ σήμερα φτιάχνουμε ,όποτε μας κάνει κέφι,ειδικά οι καλοφαγάδες.
Μια καλή πρόταση για φίλους ,συνοδευόμενο με ντόπιο κόκκινο κρασί.

Υλικά

Για μικρή σούβλα
2,5  κιλά κρέας χοιρινό, ντόπιο,ψαχνό με λίπος ( χωρίς κόκκαλα).
Αλάτι ,περίπου μία χούφτα του ενός χεριού(αναλόγως,πόσο αλατισμένο,το προτιμάτε)
Η σωστή δόση στο αλάτι,αναδεικνύει την γεύση του.
Ρίγανη,περίπου μία χούφτα,του ενός χεριού
Πιπέρι μια κουταλιά της σούπας.

Διαδικασία

Πλένουμε καλά το κρέας και το κόβουμε σε κομμάτια,τετράγωνα,μεγέθους της παλάμης (5εκ.x5 εκ.)
Ανακατεύουμε σ’ ένα μπώλ,το αλάτι,ρίγανη ,πιπέρι.
Αλατίζουμε,έτσι ώστε ,να πάει παντού.
Σουβλίζουμε τα κομμάτια.
Στη φωτιά που ανάψαμε ,αφήνουμε, να πέσει η φλόγα και να»πέσουν» κάρβουνα.
Αν τα ξύλα καίγονται με μεγάλη φλόγα,τραβάμε τη φωτιά ,στο πίσω μέρος του τζακιού,μην τα σβήσετε,θα χρειαστούν κι άλλα κάρβουνα,στη συνέχεια του ψησίματος.
Βάζουμε την σούβλα στα στηρίγματα της.
Αν ,δεν εχετε βάλτε 2 τούβλα στην είσοδο του τζακιού εκεί που τελειώνει η » γωνιά»,(η προεξοχή στη βάση του τζακιού)για να ,έχει κάποιον » αέρα». Περίπου 10 εκ. πιο ψηλά,απο την φωτιά.
Τραβάμε κάρβουνα,προς την είσοδο του τζακιού.
Στρώνουμε  εφημερίδες ή λαδόκολλα  στη γωνιά,για να πεφτουν τα λίπη.
Βάζουμε  κάρβουνα απο κάτω και κατά μήκος , της σούβλας ,χωρίς φλόγα γιατί θα γίνει…καπνιστό.
Ψήνουμε,προσέχοντας μην αρπάξει δηλ.μην μαυρίσει.
Γυρίζουμε τακτικά την σούβλα,να ψηθεί ομοιόμορφα.
Πριν ψηθεί καλά,περνάμε το κρέας με λεμόνι(1 φλυτζανι μέτριο).
Αν το κάνουμε,από την αρχή,το κρέας θα σκληρύνει.
Για ψήσιμο ,επιλέγουμε είτε κάρβουνα της αγοράς,είτε ξύλα πουρνάρια.
Τα πουρνάρια,κάνουν τα καλύτερα κάρβουνα.
Αυτή η δόση χωράει στο τζάκι
Το κρέας,πρέπει να έχει λίπος.
Το λίπος(ξίγκι),βοηθάει το κρέας να διατηρείται μαλακό και να μην ξεροκαίγεται,κατά το ψήσιμο.

Αν το κρέας,δεν έχει ξίγκι,μάλλον δεν κάνει για σουφλιμά!
Πολλοί βάζουν ανάμεσα στα μεζέδια πιπεριά ,ντομάτα,κρεμμύδι.
Εμείς το προτιμάμε  ,παραδοσιακά!

Σπληνάντερο

Ένα άλλο ξηρομερίτικο έδεσμα των Χριστουγέννων,είναι και το σπληνάντερο.
Προσφέρονταν ζεστό στους πρωινούς επισκέπτες,συνοδευόμενο,με κόκκινο κρασί,δίπλα στο αναμμένο τζάκι(…ωραία εικόνα)!
Χαράματα Χριστουγέννων,πρώτο μέλημα της νοικοκυράς,ήταν το ψήσιμό του.
Το σπηνάντερο,το έφτιαχναν από το προηγούμενο βράδυ!
Είτε ψημένο στη σούβλα,είτε σε ταψί του φούρνου,έχει ιδιαίτερη γεύση.
Το αρνίσιο,είναι ό,τι καλύτερο,αλλά,δύσκολο στην διαδικασία «φορέματος»,του εντέρου,στη γέμιση.
Προτείνω μεγάλο σφάγιο, το πρόβειο,είναι πιο νόστιμο.
Επίσης φτιάχνεται και τράγιο  ή χοιρινό(εδώ απαραίτητα,τα μπαχαρικά,για να «κόψουν»,την μυρωδιά.
Ας δούμε τι χρειάζεται.
Υλικά από ένα πρόβειο σφάγιο
Δηλαδή:
Το παχύ  έντερο
Μια συκωταριά(καρδιά,συκώτι,σπλήνα)
Την πάνα( μοιάζει με λευκή δαντέλα,σαν μαντήλι)
Διαδικασία:
Πλένουμε πολύ καλά το έντερο.
Με ξύλινη βέργα γυρνάμε το μέσα ,έξω.
Πλένουμε ξανά.
Στρώστε μία λαδόκολλα,σ ένα τραπέζι για να αποφύγετε,το πολύωρο καθάρισμα.
Αφού έχετε πλύνει την συκωταριά,κόβετε την καρδιά,σε λωρίδες,όπως καθαρίζετε ένα μήλο.
Με τον ίδιο τρόπο,κόβετε και την σπλήνα.
Κόψτε και λίγο συκώτι,μικρά κομμάτια,σε μερίδες για σουβλάκι(πολλοί,δεν βάζουν συκώτι).
Αν,φτιάξετε αρνίσιο θα χρειαστείτε 3 καρδιές και 3 σπλήνες .,την πάνα και έντερο.
Επειδή,είναι τρυφερά κι ευλύγιστα,για να ντύσετε εύκολα την πάνα,βάλτε την να παγώσει(το τυλιγμένο ρολό).
Η εναλλακτικά,χρησιμοποιείστε,έντερο,από μεγάλο σφάγιο.
Πάνω στο τραπέζι απλώστε την πάνα.
Τοποθετείστε την καρδιά και την σπλήνα παράλληλα με την άκρη της πάνας.
Αλατίστε καλά,προσθέστε,πιπέρι,ρίγανη(προαιρετικά,όπως και σκόρδο,κανέλλα-γαρύφαλλα τριμμένα.
Αν βάλετε,μπαχαρικά,μισό κουτ.γλ.κανελλα και 1/4 κουτ.γλ.γαρύφαλλο,είναι αρκετό).
Τυλίξτε με την πάνα σφιχτά.
Δέστε την άκρη του εντέρου με κλωστή και φορέστε το στην πάνα.

Πως:Με το χέρι γυρίστε την άκρη ,με το  νήμα,στην μέσα πλευρά,τοποθετείστε την πάνα και πιέστε για να καλυφθεί με το έντερο(όπως τα γυρνάμε ανάποδα στο πλύσιμο).
Οταν φτάσετε,στην άκρη της πάνας δέστε σφιχτά.
Έτοιμο!
Για ψήσιμο στα κάρβουνα,περάστε  ζιγκ-ζαγκ,σε λεπτή σούβλα.
Η  ψήστε το,σε ταψί του φούρνου,προσθέτοντας,νερό,στην κάτω σχάρα στους 230 βαθμούς.
Σερβίρετε αμέσως,
Το κόκκινο ντόπιο κρασί,αναδεικνύει την γεύση του!

Καλές γιορτές!

Τυρόψωμο ή κουλούρα.

Υλικά:
2 1/2 κούπες ζεστό νερό.
1 1/2 κουτ.γλ.μαγιά ξηρή
2 1/2 κουτ.γλ. αλάτι ψιλό
1/2 φλυτζάνι λάδι
1 κουτ.γλ. ζάχαρη
200-250 gr.φέτα τριμμένη με το χέρι
1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
Εκτέλεση
Απο το νερό,παίρνουμε την μισή κούπα νερό και διαλύουμε την μαγιά ,με την ζάχαρη.
Αφήνουμε να » φουσκώσει».
Σε λεκάνη βάζουμε το νερό,το αλάτι και ανακατεύοντας,προσθέτουμε την μαγιά και σταδιακά το αλεύρι.
Οταν το μείγμα ομογενοποιηθεί προσθετουμε 1/4 φλυτζάνι λάδι,αλεύρι και ζυμώνουμε καλά.
Σκεπάζουμε με μεμβράνη και αφήνουμε να φουσκώσει( μια ώρα περίπου).
Ζυμώνουμε λίγο για να φύγει ο αέρας.
Χωρίζουμε την ζύμη σε 4 μέρη.
Αλευρώνουμε μια επιφάνεια και ανοίγουμε σε χοντρά φύλλα,ένα-ένα ξεχωριστά.
Λαδώνουμε το κάθε φύλλο,ελαφρά και απλώνουμε την φέτα ,με κουτάλι εκτός απο τις άκρες,για να μην χαλάσουν στο κλείσιμο.
Κλείνουμε σε ρολό,προσεχτικά.
Αμέσως τοποθετούμε το ρολό,σε λαδωμένο ταψί.
Συνεχίζουμε με τα υπόλοιπα ρολά.
Λαδώνουμε απο πάνω τα φύλλα με το μισό φλυτζάνι λάδι.
Σκεπάζουμε με πετσέτα κι αφήνουμε να διπλασιαστεί σε όγκο.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο,πάνω- κάτω αντίσταση,
για 45-60 λεπτά.Οταν τα φύλλα ξεχωρίσουν,βγάλτε απο το φούρνο ,τυλίξτε με πετσέτα και κλείστε σε ναϋλον σακούλα.
Αφήστε να μαλακώσει λίγο και κόψτε την.
Εχει λίγη φασαρία,αλλά…αξίζει τον κόπο!